Klokken met tijdverschuivingen

10 tips tegen een jetlag

Iedereen die al eens intercontinentaal heeft gevlogen en daarbij door meerdere tijdzones is gevlogen, weet hoe gemakkelijk het ritme van de innerlijke klok daarbij verstoord kan raken. De gevolgen zijn concentratieproblemen en slapeloosheid, de zogenaamde jetlag.

Allereerst is het belangrijk om te weten: passagiers ervaren een jetlag bij een vlucht naar het oosten duidelijk sterker dan bij een vlucht naar het westen. Dat wil zeggen dat men richting Azië en Australië de gevolgen intensiever ervaart dan bij een vlucht naar de Verenigde Staten. De reden daarvoor is dat bij vluchten naar het westen de tijd naar achteren wordt verplaatst en de dag daardoor langer wordt. Daarop kan uw lichaam zich duidelijk beter instellen, omdat dit overeenkomt met het natuurlijke, menselijke ritme. Naar het oosten wordt de tijd naar voren verschoven, zodat de dag door de tijdsverschuiving aanzienlijk korter wordt. Dat komt niet overeen met onze natuur, zodat u mogelijk meer geradbraakt bent.

Rond dit fenomeen bestaan er sinds jaar en dag talrijke mythes. Maar wat helpt echt tegen de vervelende symptomen? Wij leggen het uit en verklappen onze tips!

Tip 1: Pas u voor de vlucht al aan het nieuwe dagritme aan

Ongeacht of u naar het westen of het oosten vliegt, een jetlag voelt niet leuk. Daarom is het raadzaam om u een aantal dagen voor uw vlucht stukje bij beetje al in te stellen op de nieuwe tijd op uw bestemming. Als u intercontinentaal naar het oosten vliegt, betekent het dat u enkele dagen voor de reis ca. twee uur eerder gaat slapen dan normaal. Als u naar het westen vliegt, moet u dan twee uur later gaan slapen. Op deze manier is bij het begin van de reis de omschakeling voor de innerlijke klok niet zo groot.

Tip 2: Verzet de tijd al in het vliegtuig

Ons lichaam moet zich richten op de actuele tijd. Daarom is het een beproefd middel om de tijd al tijdens de vlucht naar de lokale tijd van de bestemming te verzetten. Het klinkt misschien gek, maar zo oriënteert u zich onbewust bij alleen al het kijken op uw horloge of op de smartphone op de nieuwe tijd. Zo bent u uw lichaam een beetje te slim af!

Tip 3: Doe mee aan het dagritme op uw bestemming

Probeer om uw oude dagritme zo snel mogelijk te vergeten. Als u 's ochtends vroeg landt, gaat u ontbijten. Vecht tegen de vermoeidheid en blijf wakker. Het zou niet goed zijn om midden op de dag in slaap te vallen. Dan wordt het erg moeilijk om snel in het nieuwe dagritme te komen. Ga pas slapen als het donker wordt.

slapende vrouwen tevreden in het vliegtuig

Tip 4: Slaap-wakker-ritme tijdens de vlucht

Pas al tijdens uw vlucht uw eigen slaap-wakker-ritme aan. Dat wil zeggen dat u bij vluchten naar het oosten rustig in het vliegtuig kunt slapen. Als u in de andere richting (naar het westen) vliegt, is het echter beter om te proberen wakker te blijven in het vliegtuig, hoe moeilijk dat misschien ook is. Een kopje koffie kan daarbij helpen.

Tip 5: Geen slaapmiddelen

Vermijd het gebruik van slaapmiddelen of dergelijke medicijnen. Het gevolg hiervan is dat u uw hele lichaam in de war brengt. Als u niet zonder een slaapmiddel kunt, probeer het dan desondanks met gebruikelijke slaaphulpmiddelen, zoals een slaapmasker, een comfortabel nekkussen of rustgevende muziek.

Tip 6: Geen slaapmiddelen

Vermijd het gebruik van slaapmiddelen of dergelijke medicijnen. Het gevolg hiervan is dat u uw hele lichaam in de war brengt. Als u niet zonder een slaapmiddel kunt, probeer het dan desondanks met gebruikelijke slaaphulpmiddelen, zoals een slaapmasker, een comfortabel nekkussen of rustgevende muziek.

Tip 7: Drink veel, maar geen alcohol

Zoals nader beschreven in ons tijdschriftartikel 10 tips om u tijdens de vlucht fit en comfortabel te voelen is het belangrijk om veel te drinken in het vliegtuig. Daarbij moet u zoveel mogelijk water drinken. Alcohol is om diverse redenen niet aan te bevelen. Hierdoor droogt uw lichaam nog verder uit, naast de droge lucht in de cabina. Het maakt u ook moe en vertraagt de aanpassing aan de nieuwe tijdzone. Ook koffie en andere cafeïnehoudende dranken zoals groene thee zijn niet aan te bevelen als u moet slapen om in het nieuwe ritme te komen. Deze geven een boost aan uw bloedsomloop en u zult moeilijker inslapen.

Tip 8: Gebruik de zon op uw bestemming

Als u afgemat en vermoeid uit het vliegtuig stapt en in uw hotel incheckt, is het goed om naar buiten te gaan. In het meest ideale geval schijnt de zon, want het natuurlijke zonlicht verlaagt de productie van slaaphormonen. Gebruik zon en licht als natuurlijke hulpmiddelen om de vermoeidheid overdag te overwinnen. Zo past uw lichaam zich beter aan de nieuwe tijd op uw bestemming aan en is de jetlag niet zo sterk.

Tip 9: Ontspanning in plaats van sporten

Geef uw lichaam op de dag van aankomst wat rust. De lange vlucht in combinatie met de tijdomschakeling zijn erg vermoeiend voor het lichaam. Natuurlijk kunt u desondanks met een fiets in alle rust de omgeving verkennen of enkele baantjes trekken in het zwembad, maar u kunt beter wachten met drie uur lang tennissen.

Tip 10: Geen dubbele jetlag bij korte reizen

Vaak zijn overzeese zakenreizen een echte kwelling voor het lichaam. Snel voor een vergadering naar overzee en een dag later weer terug. Daarbij vliegt u door meerdere tijdzones en raakt u volledig uit balans. Dit wordt ook wel een dubbele jetlag genoemd. Bij zulke korte maar verre reizen is het aan te raden om het dag/nacht-ritme van uw eigen tijdzone aan te houden. Laat u zich niet beïnvloeden door de tijd op de verre bestemming en kijk liever op uw eigen horloge.

Conclusie:

Probeer om bij verre reizen altijd voor een jetlagbuffer te zorgen. Als u uw reis plant, bedenk dan dat u de eerste paar dagen mogelijk nog niet helemaal fit bent. Verplaats lange excursies en rondleidingen liever naar dag drie of vier, want zo neemt u het zekere voor het onzekere. Misschien heeft u ook geluk en heeft u helemaal geen last van een jetlag. Hopelijk is dat in uw geval ook zo! Als u toch een jetlag hebt, laat u dan niet van de wijs brengen en geniet aan het begin van de vakantie van een of twee rustigere dagen. We wensen u een ontspannen reis!